حجامت جزء احکام امضایی اسلام است و رسول اکرم (ص) می فرمایند: در شب معراج زمانیکه به آسمان هفتم صعود کردم هیچ ملکی از ملائک از من گذر نکردند مگر اینکه گفتند یا محمد حجامت کن و امّتت را به حجامت امر کن(1)، روایات فراوانی نشان می دهد که رسول اکرم (ص) و ائمه (ع) خود حجامت می کردند و ویژگی های درمانی حجامت را برای امت اسلام برشمرده اند و آن را جزء سنّت های انبیاء و ارکان طب در اسلام دانسته اند و قواعد و آیین تجویز حجامت را بیان فرموده اند(2)، برخی از علما آموزش حجامت را برای افراد واجب کفایی دانسته اند، مراجع عظام تقلید پیرامون حجامت احکام مساعد صادر نموده اند(3)، شورای نگهبان قانون اساسی مجموعه بخشنامه های صادر شده علیه حجامت را خلاف شرع شناخته است(4). و برخی از مراجع انجام حجامت رامستحب مؤکد میدانند(5) جهت گیری روایات و تاکید فراوان دین اسلام حجامت را موجب پیشگیری از بیماری های جسمی و روانی دانسته و برای درمان بیماری های خونی (ناشی از غلبه خون) تجویز نموده اند(6).

(1). حدیث شب معراج

(2). مولف مجموعه و روایات پیرامون حجامت را که بالغ بر 500 حدیث میشود در کتابی تحت عنوان حجامت از دیدگاه اسلام جمع آوری و به چاپ رسانده است.

(3). ملامحسن فیض طی فتوایی بیان میفرماید آموزش حجامت برای مردم هر شهر واجب کفایی است. (مهجه البیضاء، ج 1 ص 47)

(4). احکام مراجع تقلید به ضمیمه کتاب حجامت از دیدگاه اسلام چاپ شده است.

(5). این رای در تاریخ 1380/4/17 طی دادنامه شماره 118 صادر و منجر به ابطال بخشنامه های صادر شده علیه حجامت توسط دیوان عدالت اداری شد.

(6). حضرت امیرالمومنین علی علیه السلام میفرماید الحجامه تصحح البدن و تشد العقل (بحار الانوار ج 62) .

1.ابغض العباد الی الله من کان ثوباه خیرا من عمله: أن تکون ثیابه ثیباب الأنبیاء و عمله عمل الجبّارین. (معنی) منفورترین بندگان نزد خداوند کسی است که لباسش از عملش بهتر باشد یعنی در لباس پیغمبران عمل ستمگران را داشته باشد.

2. اذا کان یوم القیامة نادی مناد من عمل عملا لغیر الله فلیطلب ثوابه ممّن عمله له. (معنی) روز قیامت منادی ندا دهد هرکس برای غیر خدا کاری انجام داده از همان پاداش را بگیرد.

3.تمام البرّ أن تعمل فی السّرّ عمل العلانیّة. (معنی) کمال نیکی هماهنگی عمل پنهانی با عمل اشکارا باشد.

4.ألسّرّ أفضل من العلانیة و العلانیة أفضل لمن اراد الإقتداء. (معنی) عمل نهان از آشکار برتر است و عمل آشکار برای پیروی دیگران برتر است.(1)

5.ألشّرک الخفیّ أن یعمل الرّجل لمکان الرّجل. (معنی) شرک خفّی (پنهان) آن است که کسی به خاطر دیگری عمل نیک کند.

6.للمراتی ثلاث علامات: ینشط اذا کان عند النّاس و یکسل اذا کان وحده و یحبّ أن یحمد فی جمیع أموره. (معنی) برای ریاکار سه نشانه باشد نزد مردم نشاط و سرور دارد در تنهایی گرفته باشد و دوست دارد مورد ستایش دیگران قرار گیرد.

7.من رأی بالله بغیر الله فقد بریء من الله. (معنی) هر کسی در امور خداوند برای دیگران ریا کند از خداوند دوری جسته است.

8.انّ الله تعالی حرّم الجنّة علی کلّ مرء. (معنی) خداوند بهشت را بر همه ریا کاران حرام کرده است.

(1) از آنجایی که انسان وقتی نهان خویش و عمل پنهانی را اصلاح نکرده باشد نمیتواند الگوی مناسبی برای پیروی دیگران قرار گیرد بنابراین اصلاح نهان برتر از اصلاح اشکار است.

1.من قتل عصفورا عبثا جاء یوم القیامة و له صراخ عند العرش یقول ربّ سل هذا فیم قتلنی فی غیر منفعة. (معنی) هر کس گنجشکی را بی جهت بکشد روز قیامت جهت شکایت حاضر شود که به چه سودی مرا به قتل رسانید.

2.من رحم و لو ذبیحة عصفور رحمة الله یوم القیامة. (معنی) هر کس به چیزی رحم کند گر چه سر بریدن گنجشک باشد مورد رحمت خداوند قرار گیرد.

3. ما من دابّة طائر و لا غیره یقتل به غیر حقّ الّا سیخاصمه یوم القیامة. (معنی) هر حیوانی -پرنده یا غیر آن- که بی دلیل کشته شود روز قیامت حق خواهی کند.

1. یمینک علی ما یصدّقک علیه صاحبک. (معنی) درباره چیزی سوگند یاد کن مصاحب تو ان را تصدیق کند.

2.انّما الحلف حنث أو ندم. (معنی) نتیجه قسم، شکسته شدن یا پشیمان شدن است.

3.من کان حالفا فلا یحلف الّا بالله. (معنی) هر که قسم باید خورد جز به خدا قسم نخورد.

4.أجرؤکم علی قسم الجدّ أجرؤکم علی النّار. (معنی) هر کس از شما در خوردن قسم جدی، جری تر است به جهنم نزدیک تر است.

5.ثلاثة لا ینظر الله الیهم یوم القیامة و لا یزکّیهم و لهم عذاب ألیم أشمط زان و عائل مستکبر و رجل جعل الله بضاعته لا یشتری الّا بیمینه و لا یبیع الّا بیمینه. (معنی) سه دسته اند که در روز رستاخیز خدا به سوی انها نمی نگرد و پاکشان نمی کند و عذابی دردناک دارند: پیر زناکار و فقیر متکبر و مردی که خدا را سرمایه خود کرده که چیزی بدون قسم نخرد و نفروشد.

6.الحلف منفقه للسّلعة ممحقة للبرکة. (معنی) قسم در معالمه، جنس را تمام و برکت را نابود میکند.

7.من حلف بغیر الله فقد أشرک. (معنی) هر که به غیر خدا قسم خورد مشرک است.

8.ألیمین الکاذبة منفقة للسّلعة ممحقة للکسب. (معنی) قسم دروغ، کالا را تلف کند و کسب را از میان ببرد.

9.ألیمین علی نّیة المستحلف. (معنی) قسم مربوط به نیّت قسم خور است.

10.لا تحلف بالله کاذبا و لا صادقا من غیر ضرورة و لا تجعل الله عرضة لیمینک فانّالله لا یرحم و لا یرعی من حلف باسمه کاذبا. (معنی) بی جهت به خدا راست یا دروغ قسم مخور و خدا را وسیله قسم خویش مکن که خدا کسی را که به نام وی به دروغ قسم خورد رحمت و رعایت نمیکند.

احادیث نهج الفصاحه(احادیث پیامبر اکرم (ص) ) مترجم: حجت الاسلام و المسلمین حسین ردایی آملی

توجه: ابوهریره از راویان و عالمان اهل تسنن است که در زمان خلافت علی (ع) به دستور معاویه احادیثی بر علیه آن حضرت جعل کرد که هم اکنون اهل تسنن از احادیث جعلی ایشان استفاده می نمایند! 

زمانی که ابوهریره از سوی معاویه حاکم مکه بود مردی مقداری پیاز از عکه (همین عکای فعلی) اورده بود به مکه تا بفروشد. کسی نخرید.پیازها ماند، و امکان بردن به جای دیگر هم نبود و داشت در هوای گرم میگندید. رفت پیش ابوهریره و گفت:ابوهریره! یک ثواب می توانی بکنی؟ گفت:چه ثوابی؟ گفت من یک مسلمانم، به من گفته اند در مکه، پیاز پیدا نمی شود و مردم مکه پیاز می خواهند، من هر چه مال التجاره داشتم همه را پیاز خریدم و اوردم اینجا، حالا هیچکس نمی خرد و دارد از بین می رود. تو داری یک مومن را نجات می دهی ، یک نفس را احیاء میکنی. آیا می توانی کاری بکنی یا نه؟ گفت بسیار خوب، روز جمعه که نماز خوانده می شود پیازها را در یک جای معین حاضر کن حاضر کن، آن وقت من میدانم. آن روز که همه جمع شدند، گفت: ایها الناس سمعت من حبیبی رسول الله شنیدم از حبییبم پیغمبر که فرمود: من اکل بصل عکة فی مکة وجبت له الجنة. هر کس پیاز عکه را در مکه (1) بخورد بهشت بر او واجب است. یک ساعته تمام پیازها را مردم خریدند. خیلی هم آقای ابو هریره در وجدانش راضی بود که من مومنی را نجات دادم، تاجر مسلمانی را از ورشکستگی نجات دادم. ای خدا مرگت بدهد، مگر حدیث پیغمبر باید وسیله این جور چیزها باشد؟ بعد ها در همین زمینه ها چه حرف ها که نگفتند! شاید صدی نود و پنج خبرها و حدیثهایی که در فضیلت شهر ها گفته اند، چیزهایی بوده که افراد به نفع خودشان خواسته اند بگویند. مثلا گفته اند پیغمبر فرمود: خیر القری بیهق. ( قری به معنی اعم از ده و شهر است) بهترین جاها بیهق است، همین نزدیک سبزوار. پیغمبر به بیهق چه کار داشت که حالا بیاید از میان اینهمه جا بگوید: خیر القری بیهق. چرا؟ چون فلان اقای بیهقی می خواسته برای خودش وسیله درست بکند. و امثال اینها که اگر بخواهم برایش مثال ذکر بکنم الی ماشاءالله هست که نمی خواهم ذکر بکنم ولی این قدر بدانید که دین را این چیزها خراب کرده است و حال آن که همینطوری که ایشان (علامه طباطبایی) می فرمایند: جزء اداب نبوت و جزء سیره کلی همه انبیاء بوده است که هرگز برای هدف مقدس یعنی برای حق، از باطل استفاده نکردند.

 از سیری در سیره نبوی اثر متفکر شهید استاد مرتضی مطهری

(1)_ بالخصوص در مکه، در غیر مکه هم نه، ان هم پیاز عکه باید باشد، پیاز غیر عکه هم نه!

در زمان خلافت على عليه السلام در كوفه ، زره آن حضرت گم شد. پس از چندى در نزدِيك مرد مسيحى پيدا شد. على او را به محضر قاضى برد و اقامه دعوى كرد كه :اين زره از آن من است ، نه آن را فروخته ام و نه به كسى بخشيده ام . و اكنون آن را در نزد اين مرد يافته ام . قاضى به مسيحى گفت : خليفه ادعاى خود را اظهار كرد، تو چه مى گويى ؟ او گفت : اين زره مال خود من است و در عين حال گفته مقام خلافت را تكذيب نمى كنم (ممكن است خليفه اشتباه كرده باشد) قاضى رو كرد به على و گفت : تو مدعى هستى و اين شخص منكر است ، على هذا بر تو است كه شاهد بر مدعاى خود بياورى . على خنديد و فرمود :قاضى راست مى گويد، اكنون مى بايست كه من شاهد بياورم ، ولى من شاهد ندارم . قاضى روى اين اصل كه مدعى شاهد ندارد، به نفع مسيحى حكم كرد و او هم زره را برداشت و روان شد. ولى مرد مسيحى كه خود بهتر مى دانست كه زره مال كى است ، پس از آنكه چند گامى پيمود وجدانش مرتعش شد و برگشت ، گفت : اين طرز حكومت و رفتار از نوع رفتارهاى بشر عادى نيست ، از نوع حكومت انبياست و اقرار كرد كه زره از على است . طولى نكشيد او را ديدند مسلمان شده و با شوق و ايمان در زير پرچم على در جنگ نهروان مى جنگد.

منبع : بحار الانوار ، ج 9 ص 598

در کتاب خزینةالجواهر ص 680 نقل شده است که ابن عباس نقل می کند که حضرت رسول اکرم (ص) زمانی که به جنگ با بنی مصطلق تشریف می بردند در نزدیکی محلی به نام (( وادی )) که دارای دره ی ناهموار و بزرگی بود مجبور شدند به علت تاریکی شب در این محل بمانند.

در اخر شب فرشته ای نازل شدو به حضرت رسول اکرم (ص) شرفیاب شد و به حضرت رسول اکرم (ص) خبر داد که جنیان دشمن که از طوایف کافران و متمردین هستند در این دره کمین کردند تا به لشکریان شما آسیب برسانند آن حضرت فورا حضرت علی (ع) را به حضور پذیرفتند و به ایشان امر کردند که به کمینگاه جنیان که درون دره کمین ما نشسته اند برو از قدرت خود که خداوند به شما عطا کرده است استفاده کن آنها را نابود کن و برگرد.

حضرت علی (ع) به اتفاق صد نفر از شمشیر زنان قابل به سوی دره حرکت کردند حضرت علی (ع) به انها گفته بودند تا زمانی که من دستور ندادم هیچکس وارد عمل نشود.

حضرت علی (ع) به دره رسیدند و بهترین اسمای الهی را به زبان اوردند و به سمت دشمن که در وسط دره بود حرکت کردند و به اصحاب و یارانش گفتند هر جا که من رفتم به دنبال من حرکت کنید وقتی به محل اصلی دره رسیدند حضرت علی(ع) دستور دادند شما همین جا توقف کنید دیگر از این محل جلوتر نیایید و شخصا حضرت علی (ع) به محل خوفناک دره رفتند همینکه حضرت علی (ع) به محل وادی (مرکز دره) رسیدند باد تند و سیاهی شروع به وزیدن کرد و به طوری که اصحاب حضرت علی (ع) قدرت ایستادن در روی زمین را نداشتند و از ترس این باد تند سپاه لشکریان شروع به لرزیدن کردند  در این هنگام حضرت علی (ع) که به محل وادی دره رسیده بود با صدای بلند فرمودند که ای کفار منم علی بن ابیطالب وصی رب العالمین اگر قدرت جنگیدن دارید مقابل من بایستید و از محل فرار نکنید اصحاب در محل وادی می دیدند که صداهای شمشیر حضرت علی (ع) به گوش می خورد و آنقدر شمشیر حضرت علی (ع) به تندی حرکت می کرد که آن ها قادر نبودند شمشیر ها را ببینند فقط می دیدند وقتی شمشیر ها به صدا می آید از لا به لای شمشیر ها دود های سیاه شعله می کشد به اسمان می رود تا اینکه دیگر دودی در وادی به چشم نمی خورد.

در همین هنگام حضرت علی (ع) الله اکبر گویان از محل وادی بیرون آمدند و اصحاب که سخت ترسیده بودند به حضور علی (ع) رسیدند از او پرسیدند یا علی در دره وادی چه دیدی؟حضرت فرمودند وقتی به محل دره رسیدم انبوهی از دشمنان خود را که همگی مجهز به شمشیر و سنگ بودند، دیدم در همین موقع با دستور نبی اکرم (ص)شروع کردم به خواندن اسمای مهم الهی به طوری که ترس از من خارج شد و به لشکر جنیان حمله کردم.

جنیان از شدت ترس به خود می لرزیدند و وقتی به انها می رسیدم انها دود می شدند و به صورت آتش به بالا می رفتند ولی عده ای هم در میان آنها باقی ماندن انها جنیانی بودند که به حضرت رسول اکرم(ص) پناه می بردند و من از کشتن انها صرف نظر می کردم سپس اصحاب و یاران حضرت علی (ع) و حضرت علی (ع) به حضور رسول اکرم(ص) رسیدند و حضرت علی (ع) بشارت را به حضرت رسول اکرم (ص) دادند.

حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: ای علی بر تو بشارت باد که همگی جنیان که توسط شما خداوند انها را ترسانده بود به اینجا امدند و مسلمان شدند و من هم اسلام این جنیان را پذیرفتم و قبول کردم خداوند نصرت بر شما عطا کرده است.

شخصی به مولایمان حضرت امام باقر (ع) از سنگ مثانه شکایت نموده حضرت او را امر فرمودند به خواندن سوره (انشراح) و نوشتن سوره انشراح و شستن آن تا صاحب درد مثانه بخورد دردش زائل می گردد انشاءالله تعالی.

این سوره مکیست جز سه آیه (فان کنت فی شکّ) و 109 ایه و 1832 کلمه است از ابی بن کعب از پیغمبر (ص) روایت شده هر که این سوره را بخواند به عدد هر کس تصدیق یونس کرده و تکذیب او نموده و به عدد هر که با فرعون غرق شده حسنه برای او نویسند و از امام صادق (ع) روایت شده هر کس سوره یونس را تلاوت کند در هر دو ماه یا سه ماه از جاهلان نباشد و روز قیامت از مقربان بارگاه عزت بود. جهت درد پا (روماتیسم) این آیه را بر کوزه نو نویسد و آنرا پر از روغن زیتون کند بعد آنرا نرم بجوشاند و به پا بمالد(آیه 10 تا 12 و اذا مسّ تا ما کانو یعملون)

     چهل حدیث از امام موسی کاظم علیه السلام

                            در ادامه مطلب: